U mềm lây là một căn bệnh lây qua đường tình dục khiến da bị nhiễm trùng, đồng thời xuất hiện những vết mụn nhỏ, cứng và tụ mủ. Nhưng liệu bệnh còn lây qua đường nào khác không? Hay đâu là những cách nhận biết bệnh và điều trị? – Nếu bạn còn đang hoang mang thắc mắc như thế, đừng ngần ngại cùng VYA tìm hiểu thêm 101 thông tin về căn bệnh u mềm lây trong bài viết dưới đây nhé.
U mềm lây là gì?
U mềm lây là bệnh nhiễm trùng da phổ biến và có thể lây truyền qua đường tình dục. Đây là nguyên nhân của những vết mụn nhỏ, sáng bóng, cứng và có hình vòm trên da, với một lúm tụ mủ ở giữa nốt mụn.
Ban đầu, các vết loét xuất hiện tại những vị trí vi-rút xâm nhập vào cơ thể người bệnh. Vi-rút có thể dễ dàng lây lan ra khắp cơ thể nếu người bệnh chạm vào vết loét rồi chà xát hoặc gãi một vùng khác trên cơ thể, bao gồm cả mắt. Nhiễm u mềm lây ở mắt dẫn tới tình trạng viêm giác mạc khiến người bệnh đau mắt, mắt tiết dịch và cảm giác cộm ở mắt.
Hầu hết u mềm lây xuất hiện tại vùng mông và đùi, hậu môn, miệng, niệu đạo.
- Đối với người có giới tính sinh học là nữ: u mềm lây xuất hiện tại khu vực âm đạo, âm hộ (phần bên ngoài của cơ quan sinh dục nữ), cổ tử cung;
- Đối với người có giới tính sinh học là nam: u mềm lây còn xuất hiện tại dương vật và vùng da bìu.
Ngoài lây nhiễm qua đường tình dục, u mềm lây có thể lây nhiễm qua những tiếp xúc ngoài da. Đặc biệt là khi bạn có tiếp xúc ngoài da với vùng sinh dục của người nhiễm bệnh.
Con đường lây nhiễm
Những tiếp xúc dễ gây lây nhiễm bệnh u mềm lây bao gồm:
- Chà xát cơ quan sinh dục trần với nhau;
- Dùng ngón tay hoặc miệng để kích thích cơ quan sinh dục;
- Quan hệ tình dục bằng đường âm đạo hoặc hậu môn với người nhiễm bệnh;
- Tiếp xúc với cơ quan sinh dục người nhiễm bệnh rồi chạm vào cơ quan sinh dục của bản thân hoặc người khác;
- Sử dụng chung đồ chơi tình dục với người khác. Đặc biệt là khi không sát khuẩn kỹ càng và dùng bao cao su mới trước mỗi lần sử dụng;
- Dùng chung bọt biển, dao cạo, khăn với người nhiễm bệnh có thể khiến cho bạn nhiễm bệnh.
Khi một vùng cơ thể bạn có hiện tượng nhiễm bệnh, bạn không nên cạo hoặc chạm vào vùng này. Bởi nếu như không cẩn thận, bạn có thể làm lây nhiễm sang những vùng khác trên cơ thể!
Vì u mềm lây có thể lan khắp cơ thể, nên người tham gia các môn thể thao có tiếp xúc ngoài da là nhóm đối tượng dễ mắc bệnh nhất. Trong trường hợp nếu người bệnh đang mang thai thì có khả năng cao là đứa trẻ sinh ra bằng đường âm đạo có thể nhiễm bệnh.
Làm sao để biết bản thân có mắc/nhiễm u mềm lây hay không?
Vết u có thể xuất hiện ở mọi nơi trên cơ thể, trừ lòng bàn tay, bàn chân. Thông thường, chúng sẽ xuất hiện ở phần thân người, cánh tay, chân, cổ, và mặt.
Khi bạn mắc bệnh qua đường tình dục, vết sưng thường xuất hiện quanh vùng sinh dục, đùi, mông, và bụng dưới.
U mềm lây có thể sẽ không hiện triệu chứng tới 6 tháng sau khi nhiễm trùng. Tuy nhiên, thời gian ủ bệnh thường là từ 2 tới 7 tuần. Rồi 1-30 cục u xuất hiện với những đặc điểm:
- Rắn chắc, hình vòm hay quả lê;
- Trũng hay lõm ở giữa;
- Đường kính 2-5mm;
- Gây ngứa, nhẵn nhụi và sáng bóng;
- Có màu hồng, đỏ, trắng hoặc màu da;
- Lõi sáp màu vàng hoặc trắng;
- Vùng da xung quanh nứt nẻ, có màu đỏ.
Lưu ý
Dưới đây là một số hình ảnh của bệnh u mềm lây
Dấu hiệu đầu
Cục u nổi lên da từ 2-8 tuần sau khi bạn nhiễm vi-rút gây u mềm lây.
Khi mới xuất hiện, những vết u thường nhỏ, rắn chắc, màu hồng, màu da hoặc màu trắng. Dần dần, chúng thường sẽ nổi to hơn.
Các vết u hình vòm
Các vết u sưng to lên, dạng hình vòm và có một vết lõm ở giữa.
Vết sưng phát triển trên mí mắt thường giống vết phồng rộp nước.
U mềm lây trên mí mắt có thể gây ra hiện tượng mắt đỏ thường xuyên.
Gãi hoặc chạm vào vùng da xuất hiện u mềm lây sau đó chạm, tiếp xúc vào vùng khác có thể làm lây lan vi-rút.
Khi các vết u mới xuất hiện thì một số người ngay thời điểm đó cũng có các vết u diện rộng.
Nguyên nhân của các vết u lớn thường do hệ thống miễn dịch suy yếu, cấy ghép nội tạng, điều trị ung thư hoặc nhiễm HIV.
Với những cá nhân có hệ miễn dịch yếu, u có thể lớn tới 15mm.
Khi các vết u tấy đỏ và trông như mụn nhọt, điều đó có nghĩa là cơ thể bạn đang chống lại vi-rút.
Đây là một dấu hiệu tốt vì các vết u mềm lây sẽ sớm biến mất.
Xét nghiệm bệnh ra sao?
Không có phương pháp xét nghiệm nào dành riêng cho bệnh u mềm lây. Bác sĩ chuẩn đoán bệnh bằng cách xem xét những khối u ở trên da bạn.
Chẩn đoán và điều trị nếu nhiễm bệnh u mềm lây
Những khối u mềm không có tác hại lâu dài đối với sức khỏe của bạn. Nó sẽ có thể tự biến mất trong 6-12 tháng và không cần thiết phải can thiệp y tế. Tuy nhiên, các nốt u vẫn có thể tái xuất hiện trong vòng ít nhất 5 năm tiếp theo. Dù chữa bệnh là không cấp bách nhưng người bệnh nên tới bác sĩ kiểm tra để chắc chắn bản thân không mắc các bệnh như ung thư da, thủy đậu hoặc mụn cóc.
Bác sĩ thường chẩn đoán chủ yếu dựa vào thương tổn lâm sàng trên da. Để chính xác hơn, u mềm lây được xác định bằng phương pháp nạo thương tổn hoặc xét nghiệm sinh thiết.
Đối với người trưởng thành, bác sĩ khuyến cáo nên loại bỏ các nốt u trước khi chúng tự biến mất do nguy cơ lây nhiễm cao. Quá trình điều trị bệnh u mềm lây có thể khiến người bệnh đau đớn và khó chịu nên thuốc gây mê thường được chỉ định đi kèm. Ngoài ra, các liệu pháp điều trị cũng có thể để lại sẹo.
Một số liệu pháp điều trị u mềm lây phổ biến:
- Làm đông vết u bằng nitơ lỏng (tương tự cách trị mụn cóc);
- Dùng thuốc bôi dạng kem như Podophyllin, Cantharidin, Imiquimod,… Lưu ý là nên sử dụng theo chỉ định của bác sĩ;
- Bác sĩ có thể cạo bỏ những vết u bằng dụng cụ hoặc điều trị bằng laser;
- Với những người bị suy giảm hệ miễn dịch (ví dụ: người mắc bệnh ung thư, HIV,…), u mềm lây có thể khó chữa trị hơn. Đồng thời, bệnh cũng dễ lây đến những bộ phận khác và mất nhiều thời gian hồi phục hơn.
Lưu ý
Những liệu pháp điều trị sẽ áp dụng riêng từng nốt u mềm lây. Do đó, quá trình điều trị không thể xong trong ngày một, ngày hai mà cần điều trị lâu dài. Nếu người bệnh có nhiều vết u mềm lây lớn thì cần điều trị bổ sung mỗi 3 đến 6 tuần cho đến khi các vết u mềm lây biến mất.
Tuy nhiên, điều trị u mềm lây là bắt buộc nếu:
- Các tổn thương da xuất hiện trên vùng mặt và cổ;
- Người có các bệnh lý nền về viêm da cơ địa;
- Người bệnh lo ngại về nguy cơ lây lan virus.
Trước khi tiếp cận bất cứ phương pháp điều trị u mềm lây nào, người bệnh cần liên hệ và trao đổi với bác sĩ.
Giảm khả năng nhiễm/truyền bệnh
Bao cao su không che phủ được toàn bộ khu vực có khả năng nhiễm HPV và u mềm lây. Vì vậy, bao cao su không bảo vệ bạn khỏi 2 bệnh này hiệu quả như hầu hết các bệnh lây qua đường tình dục khác. Tuy nhiên, chúng vẫn làm giảm khả năng lây truyền và nguy cơ nhiễm bệnh.
Để ngừa lây lan và giảm thiểu sẹo để lại, hãy hạn chế những vết u sưng do bệnh gây ra.
Cùng VYA tìm hiểu thêm về các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác nữa nhé!
Chắc chắn rằng bệnh u mềm lây sẽ gây ảnh hưởng đến đời sống của bệnh nhân về nhiều mặt. Vì thế, VYA rất mong bạn sẽ luôn giữ bản thân mình an toàn và tránh xa khỏi căn bệnh không ai mong muốn này, và có đầy đủ những kiến thức cần thiết về các bệnh tình dục khác phổ biến hiện nay. Hẹn gặp lại bạn trong bài viết khác của VYA!
Người thực hiện: Lê Khánh Tú, Hà, Kim Cương, T.N.N.
Tài liệu tham khảo
Xem thêm
